TXOKOETAN OINARRITUTAKO METODOLOGIA

Gaurko klasean, Aingeru eta Begoñak Txokoetan Oinarrituriko Metodologiari buruz hitz egin digute. Horretarako, hasieran, gaiaren inguruan zer dakigun galdetu digute, eta talde bakoitzak bere usteak/jakintzak plazaratu ditu. Honakoa da Axier, Leire eta hirurok txokoei buruz genekiena: Gela txoko ezberdinetan antolatua dago, eta ikasgela talde ezberdinetan antolatua (ikasle kopuruen araberakoak, normalean 4-5 ikasle bitartekoak). Txoko bakoitzak izen bat dauka, eta bertan, ekintza ezberdin bat jorratzen da.

Gaiaren inguruan jakiteko falta zaiguna berriz, zera da, ea zeintzuk diren metodologia honekin bete nahi diren helburuak eta beste metodologiekin alderatuz ea zein abantaila edota desabantaila dauzkan. Honetaz gain jakin nahi izan duguna da ea zein eratan eragiten duen txokoen metodologiak haurraren garapenean; gainera, taldeen antolaketari dagokionez interesgarria iruditu zaigu jakitea ea zein irizpideren arabera antolatzen diren taldeak, izan ere, talde batek ongi funtzionatzen ez badu hau nola konpondu jakin nahi izan dugu.

Ariketa honekin amaitutakoan, Begoñak bere eskolako bideo eta argazki batzuk erakutsi dizkigu, zeinak Txokoetan antolaturik dauden. Hauetatik atera dugun ikaskuntza nagusiak dira: Hasteko guk orainarte ezagututakotik urrun dagoela ikusi dugun eredua; bigarrenik, ez dagoela talde finkorik, baizik eta maiztasunez doazela taldeak aldatzen; gainera, ikasi dugu txoko bat haurrentzako erakargarria ez denean edota erakargarria izateaz uztean, bertako materiala berritzen dela; honetaz gain, ikasleak askatasuna du nahi duen txokora joateko; haurrek nahi duten txokoan nahi adina denbora egon daitezkeela jakin dugu, baldin eta ez badute behin eta berriro ekintza bera errepikatzen (mekanizista); adibide honetan gela bakoitza txoko bat dela jakin dugu, zeinak bere barnean azpitxokoak dauzkan. Ondorio orokor bezala esan dezakegu, Txokoekin Oinarritutako Metodologia era ezberdinetan jorra daitekeela eskolaren arabera.

AURKEZPENA

Duela zenbait egun, Aingeruk irakurgai bat egotzi zigun talde bakoitzari. Talde bakoitzak irakurgai bat irakurri behar genuen eta ondoren ikaskideen aurrean azaldu aurkezpen baten bidez. Aurkezpena egiteko gure taldeak PowerPoint bat erabili zuen euskarri audiobisualtzat.

Egotzi zitzaigun testua "EL Currículo de educación infantil como un tejido de experiencias, relaciones y saberes" izan zen. Testu nahiko filosofikoa denez, kosta egin ziztaigun ondo ulertzea eta aurkezpena nola egin zehaztea, baina aurkezpena egitean ikaskideek ondo ulertu zutela adierazi ziguten. Beraz, alde horretatik pozik gaude gure aurkezpenarekin. Horregatik, guztiokin partekatuko dut hemen:

El Currículo de educación infantil como un tejido de experiencias, relaciones y saberes

Haur Hezkuntzako Curriculuma bizipen, harreman eta jakintzen sare gisa

Ireneri azalpeneko lehen zatia egokitu zitzaion, eta honetan Curriculuma komunitate batetik sortzen dena dela ikasi eta azaldu zuen, komunitate propiorako eraikia. Beraz, integratzailea izatea bilatzen dute, denon ezaugarriak kontuan hartuz eta inor alde batera utzi gabe. 

Honela, munduarekin harremana izatea bilatuz eta denon arteko elkarrizketa anitzen bidez, asko ikasi daitekeela diote idazleek. Argi geratzen da, beraz, konpetentzia edo betidanik ezagutu ditugun edukiak azaldu baino, Curriculumak ikasteko gogoa piztu eta jakinmina edota sormena bultzatu behar dituela (Haur Hezkuntzan guzti hauek dituzten garrantzia funtsezkoa da). 

Elkarrizketatik ikaste asko bereganatu ditzakeegula esaten du testuak, forma ezberdinak baitaude, guztiek pentsaera eta hitz egiteko edo galdetzeko modu desberdinak aberasgarriak direlako eta azkenik galderek gure ikasteko gogoa piztu dezakelako.

Jarraian, Haur Hezkuntzan ikasteko eta izateko esperientzia ahalbidetzen duten lau ardatz azaldu genituen. Nik lehenengoa azaldu nuen, gero Andreak bigarrena, Axierrek hirugarrena eta azkenik, Leirek laugarrena eta testua irakurri eta gero ateratako ondorioak azaldu zituen.

1. IZATEAREN ZENTZUEN BILKETA

Idazleen ustez identitateak izatearekin du zerikusia. Eta, ez dago determinatua; bazik eta, esploratu eta kuestionatu behar dugun alderdi bat dela diote. Horretarako, beste pertsonez baliatzen gara eta gure burua hobeto ezaguntzen dugu, hau da, beste pertsonekin harremanduz gure burua hobeto ezagutzen joaten gara.

Izatearen zentzuen bilakaerak lagundu egiten digu plazarazten eta elkarbanatzen pertsonek dugun anizkoitasuna. Pertsona guztiak desberdinak gara eta idazleen ustez desberdintasun horiek garrantzitsuak dira eta ospatu behar ditugu.

Idazleek azpimarratzen dute identitatea ez dela aurkitu behar dugun zerbait edo gure bizitzan zehar markatzen diguna, baizik eta asmatu edo berregin dezakegun zerbait. Honen bidez, gu norbaitez maitemintzen gara, eta konturatu egiten gara pertsona horrek zer ekarpen egiten du gugan eta zerk balio digun guri bizitzan zehar aurrera jarraitzeko.



2. ELKARRIZKETA KULTURALEN ERAIKUNTZARA ERAMATEN GAITUEN HIZKERAN OINARRITUTAKO BIZITZA

Andreak, ondoan dagoen diapositibari buruz hitz egin zuen.

Honek dio, elkarrizketa curriculumaren ardatza dela, eta honek norberak bere buruarekin, gelakideekin, eskolarekin, ingurune sozial eta kulturalarekin, eta orokorrean, mundu osoarekin komunikatzeko aukera ezinhobea eta funtsezkoa ahalbidetzen digula. Elkarrizketak (curriculumaren ardatza) ezagutzak sortzen laguntzen du. Beraz, ikasgela leku ahalbidetzailea da, komunitate bat bihurtzen da eta bertan hausnarketari, elkarrizketari eta trukaketari ekiten zaio. Halaber, gune atsegin horretan ikasleek elkarrekintzaren bidez identitate pertsonalak sortu edo birsortzeko aukera daukate, baita ezagutzak bereganatzeko ere.

3. CURRICULUMA BIZIPEN ETA JAKINTZEN INTEGRAZIO GISA

Axierri egokitu zitzaion atala ondorengo hau da jarraian dugun diapositibaren laguntzarekin, bertan, curriculumaren inguruko beste ikuspegi bat azaltzen da, zeina zurruna eta aldez aurretik markatutakoa izan beharrean, unean uneko behar eta egoeretara moldatzen dena proposatzen den. Curriculuma eraikitzeko bide honetan ez dira arazoak saihestuko, baizik eta hauek ongietorriak izango dira eta hauek kontuan hartuz curriculum jasoago bat sortuko da, horregatik ziurgabetasunarekin jokatu behar dugu eta ez soilik zerbait finkoa dugunean helburu bezala hartara jo. Horregatik, dugu esaldi hau: "pentsatzea eta ezagutzea ez da egia absolutura iristea, ziurgabetasunarekin aritzea baizik".  

4. ALFABETISMO ANITZAK

Leireri azkeneko bi atalak azaltzea egokitu zitzaion, horretarako testuan behin eta berriro harremanei eta elkarrizketei ematen zaien garrantzia azpimarratu zuen, esperientziak jakintzekin eta pentsamenduak afektuekin lotzea ezinbestekoa dela azalduz.

 Jarraian gure taldeak testu hau irakurrita atera zituen ondorioak azaldu zituen; hasteko, testua ulertzeko zailtasun batzuk izan geniituela aipatu zuen, baina behin eta berriz irakurriz eta honen inguruan hausnartuz, Curriculumaren inguruko beste ikuspegi bat eman digula ondorioztatu dugu. Orain arte, Curriculum hitza entzutean dokumentu ofizial bat etortzen zitzaigun burura, helburuz eta edukiz betea, orain, berriz, askoz aratago doan zerbait dela uste dugu. Denon artean eta denontzat sortua den zerbait dela argi dugu, gainera, edozein unetan, edozein gauzekin ikaskuntza bat eman daitekeela ere ikasi dugu. Izan ere, ezinbestekoa da argi izatea ikaskuntza dokumentu bat baino askoz gehiago dela. 

PROIEKTUETAN OINARRITUTAKO IKASKUNTZA

Gaurko klasea proiektuei Haur Hezkuntzako zenbait geletan martxan jartzen diren proiektuei buruzkoa izan da. Klasea hasteko, irakasleek proiektuetan oinarritutako ikaskuntzaren berri dugun aurreiritzia jakin nahi zuten. Horretarako, hiruko taldeetan banatu gara eta gure artean proiektuei buruz dakiguna plazaratu dugu. Axierrek, Andreak eta nik ez genekien gehiegi metodo honi buruz, baina argi genuen metodologia desberdin bat dela eta proiektu baten garapenean oinarritzen dela. Izan ere, zenbait eskoletako geletan proiektu bat martxan jartzen dute ikaskuntza mota desberdin asko erabiltzeko aukera baitago, betiere Curriculuma errespetatuz.

Irakasleek proposatutako beste galdera bat izan da ea zer falta zaigun metodologia honi buruz ikasteko. Lehen aipatu dudan bezala, guk ez genekien gehiegi ikaskuntza mota honi buruz; nahiz eta proiektu baten ganapenean onarritutako ikaskuntza bat dela jakin, ez genituen garbi zeintzuk diren proiektu hauen zehaztapenak eta nola funtzionatzen duten.

Jarraian, proiektu hauei buruz gehiago jakitearren, Begoña irakasleak eskola bateko bi kasu praktiko erakutsi eta azaldu dizkigu. Lehenengoa, bost urteko haurren gelan zegoen gabezia batez sortutako proiektu bat izan da. Haurrek egutegi baten falta sumatu zuten eta irakasleak proposatu zuen beraiek eraikitako egutegi bat egitea bakoitzak; horren bidez, zenbakiak, hilabeten izenak (hainbat hizkuntzatan), jaiegunak, urtebetetzeak, urtaroak,.. eta beste hainbat gauza lantzeko aukera izan zuten. Haur bakoitzak bere egutegia sortu zuen eta hilabete bakoitzean urtaroaren araberako marrazki bat egin zuen.

Bigarren proiektua, haurrei berezko interesa pizten zien gai bat hartuz egin zuten proiektu bat izan zen. Proiektu hau futbolari buruzkoa izan zen eta arlo guztietan lantzeko aukera bikaina izan zen, Izan ere, matematika landu zen zenbakien bitartez, beste arlo batean lanbideak, eta abar. Proiektu honen helburua futbolaren inguruko hiztegi zabal bat jorratzea izan zen. Haurrek hitz asko ikastea lortu zuten eta gainera, beste gelakideekin partekatu zituzten (beste gelakideek ere beren hiztegia partekatuz).

Proiektuetan oinarritutako metodologia honetan sormena lantzen da eta gauza oso baliagarriak ikasteko aukera ematen die; horrez gain, arlo guztiak hartzen dira kontuan. Beti ere, haurren interesetan oinarrituta.

Gue taldeak solastu ondoren, adostu dugu oso interesgarria den metodologia bat iruditzen zaigula. Honen bitartez, haurren interesa pizteaz gain, gai baten inguruan asko ikasteko aukera ematen baitu. Iruditzen zaigu etengabe fitxak erabiltzea baina askoz baliagarriagoa dela eta haurrak interes handiagoa erakusten dutela. Beraz, gustatuko litzaiguke etorkizunean proiektuetan oinarritutako ikaskuntza jorratzea gure irakasle lanetan.